Włodzimierz Starosta, Mariusz Wangryn

„Sport jest eliksirem młodości, a ringo to sport najbardziej

uniwersalny i dostępny dla każdego. Ringo zapewnia pełną

symetrię ruchów, przez co przyspiesza rozwój czynnościowy mózgu”

[Starosta, 1995]

Wprowadzenie

    Ringo - gra sportowa wymyślona przez znanego szermierza i dziennikarza mgr Włodzimierza Strzyżewskiego istnieje już ponad 50 lat, a jako polski sport dla każdego od 1973 r. Od tego roku zaczęto organizować mistrzostwa Polski. Dzięki wyjątkowej aktywności, przedsiębiorczości i wytrwałości jego twórcy, a także licznej grupy działaczy przeprowadzono dotychczas 39 razy międzynarodowe mistrzostwa Polski, 8 razy mistrzostwa Europy i 5 razy mistrzostwa świata (ostatnie w Mińsku w 2011 r.). Ponadto, zorganizowano kilkaset zawodów o różnej randze: począwszy od mistrzostw osiedla do zawodów międzypaństwowych (m.in. Niemcy - Polska, Litwa - Polska, Polska - Białoruś, Polska - Afryka Południowa), a nawet mistrzostw świata Dziennikarzy. Zawody organizowano w różnych krajach prawie wszystkich kontynentów.

    Gra w ringo przebyła długą drogę ewolucyjną. Dla jej twórcy była elementem treningu szermierczego, póżniej przekształciła się znakomitą zabawę i wspaniały sport rekreacyjny możliwy do uprawiania przez każdego i w każdych warunkach bez względu na porę roku. Drugim nurtem ewolucyjnym była gra w ringo jako sportu wyczynowego. Wraz z rozwojem stosowanej techniki i taktyki zmieniano przepisy zawodów. Obecnie ringo jest grą sportową o bogatej technice i taktyce, a jednocześnie o licznych walorach zdrowotnych. Ta gra o charakterze indywidualnym i zespołowym wyraźnie okrzepła. Uprawiana jest w licznych krajach Europy, a w wielu pozaeuropejskich coraz większe wzbudza zainteresowanie. Powstałe dopiero w 1989 r. Polskie Towarzystwo Ringo i nieco później [1993] Międzynarodowa Federacja Ringo (International Ringo Federation) organizują wielkie międzynarodowe zawody najwyższej rangi, tj. mistrzostwa Europy i świata.

    Ten oryginalny polski pomysł wart jest znacznie większej promocji niż dotychczas, gdyż nadaje się na sport narodowy. Szczególnie, w świetle systematycznie obniżającej się aktywności ruchowej społeczeństw wielu krajów i związanej z nią zmniejszającej się odpornością na choroby cywilizacyjne, jak też wzrastającej liczby osób z nadwagą (prawie 50% populacji Polski). Według Autora tej gry: „ringo jest darem dla Polski i świata” i „najbardziej demokratycznym ze sportów” [Strzyżewski,1972,1979,1999]. Wymagana podczas gry w ringo aktywność ruchowa wpływa korzystnie na wszystkie układy i organy człowieka (ryc.1)

Ryc. 1. Wpływ aktywności ruchowej, w tym gry w ringo, na poszczególne układy oraz organy człowieka [Starosta, 2000]

1. Specyfika gry w ringo 

1.1. Wszechstronność i uniwersalizm ruchowy

  Walorem ringo jest uniwersalizm ruchowy. Gra ta wymaga dużej wszechstronności ruchowej, a jednocześnie sprzyja jej kształtowaniu. Na wszechstronność tę składa się zestaw rozmaitych zdolności ruchowych i cech psychicznych (ryc.2). Powodzenie w grze zapewniają następujące zdolności koordynacyjne: orientacja przestrzenno-czasowa, szybka i adekwatna do sytuacji reakcja, kinestetyczne różnicowanie ruchów, rytmizacja ruchów, dostosowanie (adaptacji), współpracowania (w dwójkach i trójkach), rozluźnianie mięśni i zachowanie równowagi. Spośród 11 zdolności koordynacyjnych podczas gry w ringo, na wysokim poziomie zaawansowania, niezbędne jest przejawianie aż 9 z nich. Dyscyplina ta wymaga też przejawiania wszystkich zdolności kondycyjnych: szybkości, wytrzymałości, skoczności, siły i wyjątkowej dokładności siłowej, by rzucając ringo „posłać” je z optymalną szybkością dla danej sytuacji na boisku.

   Sukcesy w ringo umożliwia optymalna kompozycja zdolności ruchowych i cech psychicznych. Wiodące miejsce wśród pierwszych zajmują: szybkość ruchów i reakcji oraz ich adekwatność do zaistniałej sytuacji na boisku, orientacja przestrzenno-czasowa, kinestetyczne różnicowanie ruchu, zachowanie równowagi, a wśród drugich: odporność psychiczna (inaczej zdolność do regulowania emocjami), antycypacja (przewidywanie działania przeciwnika), wytrwałe dążenie do celu, upór. Zdolności i cechy te są coraz bardziej niezbędne współczesnemu człowiekowi w życiu codziennym i pracy zawodowej.

   Zdobywanie punktów podczas gry w ringo wymaga szybkiego poruszania się na boisku, przejawiania szybkości dynamicznej i racjonalnego przemieszczenia się tam, gdzie rzucone zostało ringo przez przeciwnika. Odniesienie zwycięstwa wymaga umiejętności przewidywania działania przeciwnika - „odgadywania jego zamiarów”. Umiejętność tę nazywa się antycypacją. Jest ona kompleksowa, podatna na kształtowanie i doskonalenie w procesie treningowym. Umożliwia skuteczniejsze zachowanie się na boisku, a więc częstsze odnoszenie sukcesów. W języku potocznym określają ją „sprytem”. Łączy się ona ściśle z możliwością stosowania skuteczniejszej taktyki gry w stosunku do konkretnego przeciwnika. Przejawianie antycypacji wymaga specyficznej inteligencji ruchowej i umiejętności taktycznego myślenia. Bez nich niemożliwe jest osiągnięcie wysokiego poziomu „czucia ringo”.

   Gra w ringo wymaga i rozwija dużą dokładność ruchów. Jeden z podstawowych elementów techniki gry - rzut musi być celny (w miejsce nieosiągalne przez przeciwnika) i wykonany w minimalnych jednostkach czasu, by przeciwnik nie miał możliwości podjęcia skutecznego przeciwdziałania związanego z chwyceniem kółka. Dokładność tę (limitowaną czasem) przejawiać trzeba podczas całego spotkania niezależnie od czasu jego trwania, narastającego zmęczenia, samopoczucia, uzyskanego wyniku i wielu innych uwarunkowań obiektywnych oraz subiektywnych. Zakres wahania dokładności w decydujący sposób wpływa na wynik gry i przesądza o wygranym secie czy meczu, a więc o sukcesie. W ten sposób, odniesienie zwycięstwa w zawodach z dużą liczbą uczestników wymaga wysokiego poziomu wytrzymałości koordynacyjnej i odporności psychicznej. Mecz w ringo trwa - w zależności od poziomu ich zaawansowania sportowego - średnio od 10-15 minut. Podczas niektórych zawodów, aby dostać się do finałowej grupy zawodników trzeba wygrać jednego dnia od 7 do 18 meczów. Liczba rozegranych meczów zależy od liczby uczestników zawodów w konkretnej grupie wiekowej.

1.2. Symetria ruchów - techniki sportowej

   Gra w ringo w zasadzie nie wymaga symetrii ruchów, tj. jednakowej lub zbliżonej sprawności obu rąk. Zawodnik jednoręczny, a więc grający wyłącznie prawą lub lewą ręką też może osiągnąć sukces. Jednak, nie zawsze może on sukces ten powtórzyć, gdyż jego przeciwnicy obserwują jego umiejętności i ustalają słabe strony. Nie symetryzując swych umiejętności technicznych (nie wyrównując sprawności rąk) pozostanie on zawodnikiem niepełnowartościowym. Racjonalnie myślący przeciwnik potrafi tę jednostronność wykorzystać i zdobyć przewagę. Trudno bowiem skutecznie "przykryć" całe boisko posługując się wyłącznie wiodącą ręką, szczególnie w walce z równorzędnym i oburęcznym przeciwnikiem.

   Wysoko zaawansowani zawodnicy kształtują u siebie zbliżoną sprawność obu rąk. Zapewnia im ona nie tylko większą wszechstronność techniczną poszerzając znacznie zakres działań taktycznych, ale też równomierny czynnościowy rozwój obu półkul mózgowych. Podnosząc sprawność „gorszej”- mniej sprawnej ręki, dzięki zjawisku przenoszenia (transferu), znacząco zwiększamy dokładność ruchów wiodącej. Dowodzą tego wyniki licznych badań i eksperymentów pedagogicznych prowadzonych na zawodnikach różnych dyscyplin sportowych [Starosta, 1975, 1990, 2003, 2008], w tym też uprawiających ringo. Symetryzacja techniki sportowej pozytywnie wpływała na efektywność gry zawodników niezależnie od ich: wieku, poziomu zaawansowania, płci, przygotowania technicznego. Przy tej okazji podnosi się poziom specyficznych wrażeń kinestetycznych składających się na „czucie ringo” i „czucie boiska” bez których trudno sobie wyobrazić wysoki poziom mistrzostwa technicznego [Starosta, Strzyżewski, 2002].

   W ramach wymaganej w ringo wszechstronności ruchowej mieści się też umiejętność wykonywania podstawowych elementów technicznych: rzutów i chwytów prawą i lewą ręką. Jest to szczególnie niezbędne w grze pojedynczej, w której zawodnik winien „obronić” całe swoje boisko przed upadkiem na nim ringo (kwadrat o wielkości 9 x 9m a więc aż 81m²). Przy spotkaniu zawodników jednoręcznych z oburęcznymi, przeważnie zwycięstwo odnoszą ci ostatni. Wyższy poziom symetrii ruchów umożliwia wykonanie podstawowych elementów technicznych z równym powodzeniem prawą i lewą ręką. Tym wyróżniał się twórca tej dyscypliny sportowej – W. Strzyżewski. Ponadto, umożliwia to wykorzystanie symetrii ruchów - jako skutecznego elementu (manewru) taktycznego.

    Doceniając wartość symetryzacji techniki gry w ringo w przepisach dotyczących zawodów uwzględniono możliwość stosowania wymagania przejawiania przez ich uczestników oburęczności. Wymaganie to dotychczas stosowano jedynie na zawodach niskiej rangi m.in. mistrzostwach osiedla Ruda w Warszawie. Chociaż, w niektórych grupach szkoleniowych wymaganie to stosowano podczas zajęć treningowych i zawodów. Efekty tego wdrożenia potwierdziły znaczące polepszenie dokładności ruchów i poziomu techniki. Miało ono pewien wpływ na osiągane wyniki sportowe na międzynarodowych mistrzostwach Polski.

1.3. Dostępność – ringo dla każdego

    Podstawowymi elementami techniki gry w ringo są naturalne ruchy człowieka: bieg, skok, rzut, chwyt. Każdy człowiek zetknął się nimi wcześniej w życiu codziennym i podczas zajęć z wychowania fizycznego w szkole. Posiadając średni poziom sprawności ruchowej - elementarnej techniki gry w ringo, z zachowaniem podstawowych przepisów, nauczyć się można w czasie 15-20 minut. Sprzyjają temu proste przepisy i elementy techniczne gry. Ta bliska perspektywa sprawdzenia swoich możliwości ruchowych i porównania się z przeciwnikiem zachęca i przyciąga osoby różnego wieku. Gra w ringo jest sportem dla każdego, niezależnie od jego wieku. Zawody organizowane w ringo mają przeważnie otwarty charakter, tj. każdy może w nich uczestniczyć. Rozgrywane są często aż w 19-30 kategoriach wiekowych, począwszy od 8 roku życia, na weteranach kończąc (osobach powyżej 65 roku życia). W zawodach uczestniczą często osoby nawet po przekroczeniu 70 roku życia. Jest to więc spotkanie kilku pokoleń. Podobnej szansy nie stwarza chyba żadna inna dyscyplina sportowa

    Grę w ringo można zaliczyć do grupy sportów „idealnych”, tj. nadających się dla rodziny i na wszystkie pory roku. Specjalnie dla rodzin utworzono dwie kategorie trójek rodzinnych, w których uczestnicy walczą o medale nawet podczas zawodów mistrzowskich najwyższej rangi, tj. mistrzostw Polski, Europy i świata. W jednej kategorii udział biorą rodzice z dzieckiem lub dzieci (do lat 15) z jednym z rodziców, a w drugiej rodzice (lub rodzic) i dzieci powyżej 16 lat. Co kilka lat organizowane były Światowe Turnieje Rodzinne. Możliwość porównania swych umiejętności, niezależnie od wieku i płci, sprawia iż gra w ringo nabiera głębokiego sensu społecznego i psychologicznego oraz niezwykłych walorów sprzyjających integracji np. rodziny lub innych grup (m.in. takich jak społeczność osiedlowa, wczasowicze itp.). Jest to ważne w dobie narastającej tendencji do dezintegracji i rozwodów. Części z nich udałoby się uniknąć dzięki wykorzystaniu skutecznego integratora, jakim może być sport, a w jego ramach gra w ringo. Walor ten nie został właściwie doceniony przez specjalistów wychowania fizycznego, sportu, rekreacji i in.

   Powszechna dostępność gry w ringo sprawia, iż włącza się ją do programu różnych imprez (m.in. festynów rekreacyjnych, Światowych Igrzysk Polonijnych), a nawet imprez towarzyszących Igrzyskom Olimpijskich (prezentowane było w Montrealu, Monachium, Moskwie, Atlancie, Sydney). Gra w ringo jest też znakomitą formą aktywności ruchowej na plaży. Mogłaby z powodzeniem konkurować z siatkówką plażową, gdyby miała choć niewielką część tej promocji.

1.4.  „Czucie ringo” i jego znaczenie podczas gry

     Na mistrzostwo techniczne składają się głównie specyficzne dla tej dyscypliny sportowej wrażenia kinestetyczne tworzące pojęcia: "czucia ringo" i "czucia boiska". Wyjątkowe znaczenie posiada ten pierwszy rodzaj czucia. Polega on na umiejętności optymalnego „wkładu siły” (jej różnicowania i porcjowania) w wykonanie rzutu i niezbędnej szybkości ruchu by ringo spadło w dokładnie zaplanowane miejsce, w którym niemożliwe będzie chwycenie go przez przeciwnika. Takie czucie wpływa na zwiększenie dokładności wykonania elementów technicznych, a wysoki jego poziom wymaga długiego okresu systematycznego treningu. Przerwa w treningu wymaga „odświeżenia” wrażeń kinestetycznych. Poziom tych wrażeń obniża się też pod wpływem zmęczenia.

    Dlatego, zawodnicy podczas przerw w grze przekładają ringo do niewiodącej kończyny przyspieszając „odświeżenie” wrażeń kinestetycznych wiodącej kończyny, a pośrednio „czucia ringo”. Podobny zabieg zaczęli stosować później czołowi tenisiści światowej elity [Starosta, 2003, 239-296]. Jego fundamentem jest poziom rozmaitych zdolności koordynacyjnych. Im wyższy jest ten poziom, tym lepsze "czucie ringo". W ten sposób podczas gry w ringo ekonomiczność ruchów zespala się z ich precyzją.

    „Czucie boiska” jest uzupełnieniem „czucia ringo”. Polega ono na wysokim poziomie orientacji przestrzenno-czasowej umożliwiającej natychmiastową ocenę według lotu ringo: w jaką część boiska może ono spadnąć, jak też czy „zmieści” się ono w obrębie boiska?. Jest to więc także czucie jego wielkości i kształtu. Niezwykle istotnym elementem składowym tego czucia jest funkcja „okomierząca”. Polega ona na tym, iż dzięki gromadzonemu przez wiele lat doświadczeniu zawodnik potrafi momentalnie ocenić szybkość i parabolę lotu ringa i na ich podstawie przewidzieć miejsce jego upadnięcia. „Czucie boiska” podobnie jak „czucie ringo” kształtuje się w wyniku wieloletniego treningu. Jego poziom jest zmienny i zależy od licznych uwarunkowań: poziomu zdolności ruchowych, klasy sportowej, stażu zawodniczego, ukierunkowanego treningu, poziomu emocji, okresu treningowego.

   W ramach zdolności koordynacyjnych mieści się też „czucie ringo” (ryc.3) i „czucie boiska”. Stosunkowo dawno, spróbowano określić strukturę "czucia ringo" [Starosta, 1995, 2003]. Ujęto ją w ramach sześciu zdolności koordynacyjnych. Pominięto w niej: zdolność współpracowania, łączenia ruchów i ich symetryzacji, rozluźniania mięśni, wyrazistości ruchów. Nawet w tym zawężonym wariancie strukturę tę stanowiły aż 34 elementy. Najwięcej ich występiło w zdolności kinestetycznego różnicowania ruchów (n=9) i orientacji przestrzenno-czasowej (n=7). Była to wstępna struktura. Znaczenie tego czucia jest ogromne i nie zawsze doceniane. Jego poziom stanowi jedną z podstawowych składowych mistrzostwa technicznego, od którego zależy sukces sportowy.

 

1.5.  Charakterystyka gry w ringo

   1.5.1. Celem gry jest zdobycie 15 punktów. Gra łączy się z obroną własnego pola i takich rzutów z niego, by ringo upadło na boisko przeciwnika,. Za każdy błąd przeciwnika zdobywa się punkt, a traci za błąd własny. Ringo ma masę (ciężar) wynoszący 160 do 165 g. Boisko dla gier zespołowych ma wymiary 9 m x 18 m, a indywidualnych od 6 m x 12 m do 9 m x 18 m. Jego wielkość zależna jest od wieku zawodników, podobnie jak wysokość siatki (linki) oddzielającej przeciwników. Ringo jest jedyną grą sportową, w której w znaczącym zakresie wielkość boiska i wysokość siatki uzależniono od rozwóju fizycznego i ruchowego ćwiczącego, a szczególnie dziecka (tab.). Ringo jest grą sportową o charakterze indywidualnym i zespołowym (dwójki jednej płci, dwójki mieszane, trójki, trójki rodzinne). W zależności od liczby zawodników różna jest wielkość boiska (ryc. 4) jaką winni oni "obronić" (od 27 m² w trójkach do 81 m² w grze indywidualnej). "Przykrycie" takiej powierzchni boiska wymaga przejawiania wysokiego poziomu szybkości reakcji i ruchów oraz rozmaitych zdolności ruchowych.

Tabela. Kategorie wiekowe uczestników zawodów w ringo i odpowiednie do wielkość boiska i wysokość siatki  [Starosta, Wangryn, 2011]

  

   Elementarna postać gry wymaga opanowania właściwie jedynie jednego rodzaju rzutu i chwytu. Wyższy poziom zaawansowania wymaga opanowania sporej liczby elementów technicznych ujętych w cztery grupy: rzutów, chwytów, zwodów i serwisów (ryc.5). W każdej grupie znajduje się znaczna liczba rodzajów wykonania poszczególnych elementów, wśród nich znaczące miejsce zajęły najważniejsze – rzuty: boczny (ryc.6), dyskowy (ryc. 7), oszczepowy (ryc.8) i górny (ryc.9). Była to pierwsza próba klasyfikacji elementów technicznych [Starosta, Strzyżewski, 2001]. Ich opanowanie wymaga systematycznego treningu i określonego poziomu zdolności koordynacyjnych. O wartości technicznej zawodnika, a także o jego przyszłych sukcesach decyduje poprawne opanowanie niemal wszystkich z nich, a także umiejętne ich wykorzystanie podczas gry w zależności od umiejętności i taktyki przeciwnika.

 

 

 

   1.5.2 Gra w ringo wyróżnia się brakiem kontaktu fizycznego z przeciwnikiem (zawodników dzieli siatka). Zmniejsza to możliwość odniesienia urazów wynikających ze zderzenia się z przeciwnikiem lub twardą nawierzchnią boiska. Większość zawodów w tej dyscyplinie rozgrywa się na boisku trawiastym. Nie ma mowy o przejawianiu się w tej grze brutalności wynikającej z fizycznego kontaktu z przeciwnikiem.

   1.5.3. Ringo jako gra sportowa wymaga przejawiania koordynacji ruchowej na najwyższym, tj. trzecim poziomie (ryc.10). Oznacza to, iż gra wymaga przejawiania ruchów dokładnych i szybkich wykonywanych w zmiennych warunkach. Jako taka rozwija też koordynację ruchową w zakresie tych trzech poziomów. Opanowanie dużej liczby elementów technicznych i stosowanie ich podczas gry w ringo umożliwia wszechstronne doskonalenie rozmaitych zdolności koordynacyjnych.

   Wśród wiodących szczególne miejsce zajmuje szybkość umożliwiająca chwycenie ringa w każdym miejscu boiska. Podczas długo trwającej walki sportowej o zwycięstwie decydować może wytrzymałość koordynacyjna zapewniająca w każdej części setu dokładność ruchów, tj. precyzyjne sterowanie ringiem i „posłanie” go tam, gdzie jest to najkorzystniejsze.

   Na odniesienie sukcesu w grze w ringo wpływa też poziom zdolności koordynacyjnych. Poziom ten ujawniać się winien w ramach optymalnej ich kompozycji. Kompozycja ta może mieć różną hierarchię wiodących zdolności koordynacyjnych zależną od wykonywanego elementu technicznego. Oznacza to, iż wykonanie każdego elementu technicznego wymaga innej ich hierarchii. Wyjątkowo kontrastowej hierarchii wiodących zdolności koordynacyjnych wymaga wykonywanie rzutów (ryc.11) i chwytów (ryc.12).

 

 

   W grze w ringo istotne znaczenie posiadają też niektóre wskaźniki somatyczne. Wiodące miejsce wśród nich zajmują: wysokość ciała i zasięg ramion. Umożliwiają one wykonywanie rzutów nisko nad siatką, dokładniejsze „przykrycie” powierzchni boiska i takie sterowanie ringiem by parabola jego lotu zaczynała się w jak najwyższym punkcie i kończyła się pod dużym kątem w stosunku do powierzchni boiska.

   1.5.4. Ringo wymaga dużej dokładności ruchów, uzewnętrzniającej się głównie przy wykonaniu rzutów w miejsce boiska niedostatecznie "strzeżone" przez przeciwnika. Rzut winien być celny i wykonany w minimalnych jednostkach czasu by przeciwnik nie miał możliwości podjęcia przeciwdziałania związanego z chwyceniem ringa. Dokładność tę (limitowaną czasem) przejawiać trzeba podczas całego spotkania (seta lub ich serii) niezależnie od czasu jego trwania, narastającego zmęczenia, samopoczucia, uzyskanego wyniku i wielu innych uwarunkowań obiektywnych oraz subiektywnych. Zakres wahania dokładności (poziomu stabilności) w decydujący sposób wpływa na wynik gry i przesądza o sukcesie. Odniesienie zwycięstwa w turnieju z dużą liczbą uczestników wymaga wysokiego poziomu wytrzymałości koordynacyjnej i odporności psychicznej. Mecz w ringo podczas zawodów trwa w zależności od przygotowania zawodników od 10 do 15 minut i by dostać się do finału trzeba wygrać jednego dnia od 7 do 18 meczów.

2. Walory gry w ringo

    Ringo w stosunkowo krótkim czasie przekształciło się z zabawy w dyscyplinę sportową, która stała się popularna wśród przedstawicieli różnych pokoleń (czasami w jednej drużynie grały osoby z 2-3 pokoleń). Stało się to bez jakiejkolwiek promocji ze strony środków masowego przekazu interesujących się przede wszystkim olimpijskimi dyscyplinami sportowymi, a szczególnie piłką nożną. Ten „zachwyt” zawężoną liczbą dyscyplin odbywa się kosztem innych sportów korzystnych dla wszechstronnego rozwoju człowieka, głównie obniżenia poziomu zdrowotności społeczeństwa naszego kraju, w tym też szybkiego zwiększenia się liczby osób z nadwagą. Fakt ten tłumaczyć można niedostrzeganiem takich walorów gry w ringo, jakich nie posiada wiele innych uznanych dyscyplin sportowych, w tym też tych włączonych do programu igrzysk olimpijskich. Powstaje pytanie: dlaczego wywołuje zaiteresowanie i czym przyciąga ringo? Przyczyn tego faktu jest wiele. Z konieczności skupię się jedynie na tych najważniejszych, które zapewnić mogą dalszą wzrastającą popularność gry w ringo wśród naszego społeczeństwa. 

2.1. Prostota techniki gry

    Głównymi elementami techniki gry w ringo są rzut i chwyt. Niemal każdy człowiek, w takiej czy innej postaci zetknął się z nimi już wcześniej, w codziennym życiu czy też podczas zajęć z wychowania fizycznego w szkole. Dlatego, posiadając średni poziom sprawności ruchowej elementarnej techniki gry w ringo, z zachowaniem podstawowych przepisów, nauczyć się można w czasie 10-15 minut. Sprzyjają temu stosunkowo proste zasady gry. Dzięki czemu po 20 minutach  nauczania przez doświadczonego instruktora, nowicjusz może nawet rozegrać mecz w ringo. Perspektywa sprawdzenia swoich możliwości ruchowych i porównania się z przeciwnikiem (też początkującym) zachęca i przyciąga osoby różnego wieku jak przysłowiowy magnes. Tym bardziej, iż w kodzie genetycznym człowieka nie została jeszcze wyhamowana potrzeba poruszania się i instynkt walki. Takiej niemal "błyskawicznej" możliwości adaptacji do wymagań nie stwarza żadna inna gra sportowa. Np. w tenisie ziemnym dość długo trzeba ćwiczyć przy tzw. ścianie, by w końcu zagrać mecz z przeciwnikiem na korcie. W tym kontekście, na dalszy plan schodzi fakt, iż mistrzowskie opanowanie wszystkich elementów techniki gry w ringo wymaga długiego okresu systematycznego doskonalenia się. Zresztą, nikt do takiego samodoskonalenia nie zmusza. Obowiązuje tu prosta zasada: "Jeśli chcesz wygrywać - musisz się doskonalić"[Starosta i in. 1982]. 

2.2. Powszechna dostępność gry

    Walor ten ściśle łączy się z poprzednim. Popularne kiedyś hasło: "Ringo to sport i rekreacja dla każdego" nie było frazesem. Jest to rzeczywiście sport dla każdego niezależnie od wieku. Bowiem, liczne zawody organizowane w zakresie ringo, nawet te mistrzowskie przeważnie mają charakter otwarty, tj. każdy może w nich uczestniczyć. Co więcej, rozgrywane są często aż w 19 - 30 kategoriach, począwszy od 8 roku życia na weteranach (osobach powyżej 65 roku życia) kończąc. W zawodach tych uczestniczą nawet osoby po 70 roku życia. Jest to więc spotkanie kilku pokoleń. Tak szeroko rozbudowaną ofertą odznaczają się nawet międzynarodowe mistrzostwa Polski, mistrzostwa Europy i świata. Stąd, wśród uczestników są przedstawiciele różnych zawodów i wyjątkowo zróżnicowanego wieku. Podobnej szansy nie stwarza żadna inna dyscyplina sportowa.

Gry tej szybko nauczyć się może każdy bez względu na: wiek, płeć, poziom sprawności ruchowej. W ringo od samego początku jego istnienia obowiązuje pełne równouprawnienie obu płci. Bo, w takiej samej liczbie kategorii wiekowych mogą uczestniczyć w zawodach dziewczęta i chłopcy, kobiety i mężczyźni. W tym sensie jest to oferta niemal dla każdego. To stanowi o fenomenie gry w ringo.Tę powszechną dostępność ringo nazwano demokratycznością gry [Strzyżewski, 1972, 1976]. Jest w tym głęboka refleksja filozoficzna. W grze tej, dziecko bardzo szybko staje się równorzędnym partnerem dla dorosłego (np. dla ojca czy matki), kobieta dla mężczyzny, starszy człowiek dla młodzieńca, a nawet dziadek dla swego wnuka. Perspektywa szybkiego zrównania szans jednych zachęca, a drugich zniechęca. W tym ujęciu, gra w  ringo występuje w roli uniwersalnego miernika poziomu sprawności ruchowej człowieka, a także przejawiania się jego cech psychicznych. Jest to jedna z niezaprzeczalnych wartości tej dyscypliny sportu.

    Możliwość porównania swych umiejętności, niezależnie od wieku i płci sprawia, iż gra w ringo nabiera głębokiego sensu społecznego i psychologicznego, a przede wszystkim niezwykłych walorów sprzyjających integracji bardzo zróżnicowanych osób, np. rodziny lub innych grup (m.in. takich jak społeczność osiedlowa, wczasowicze, plażowicze itp). Jest to niezwykle  ważne w dobie narastającej tendencji do rozwodów. Być może, część z nich udałoby się uniknąć dzięki zastosowaniu skutecznego integratora jakim może być sport, a w jego ramach gra w ringo. Wydaje się, iż walor ten nie został właściwie oceniony przez specjalistów wychowania fizycznego, sportu, rekreacji i in.

2.3. Ringo - gra bezinwestycyjna

    Istotnym czynnikiem ograniczającym dostępność do sportu przeciętnego mieszkańca naszego kraju jest systematycznie wzrastający koszt korzystania z różnych obiektów sportowych (pływalni, lodowisk, kortów tenisowych, boisk i in.) umożliwiających przejawianie jakiejkolwiek aktywności ruchowej. Uprawianie np. z łyżwiarstwa wymaga kupna dość kosztownego sprzętu, ubioru, opłacenia biletu wstępu, kosztów dojazdu do lodowiska itp. Droższe jest uprawianie tenisa ziemnego, gdyż kupno średniej jakości rakiety wymaga wydania znacznej sumy pieniędzy. A przecież posiadanie rakiety to zaledwie początek.

    Uprawianie ringo jest niezwykle tanie. Wymaga sportowego stroju, jaki posiada każde dziecko uczestniczące w zajęciach wychowania fizycznego w szkole, tj. koszulki, spodenek, obuwia sportowego. Wyposażenie takie winien posiadać każdy szanujący się i dbajacy o swoją kondycję psycho-fizyczną mieszkaniec współczesnej Europy. Do gry niezbędne jest jeszcze wyjątkowo tanie kółko - ringo, a także nieduży plac do gry. Grać w ringo można na boisku o różnej nawierzchni: betonowej, trawiastej, piaskowej, parkiecie i in. W okresie letnim boisko stanowić może też plaża. Do rozpoczęcia gry konieczna jest możliwość powieszenia sznurka na odpowiedniej wysokości, dzielącego grających i wyznaczenie wielkości boiska.

    Dla prowadzenia zajęć na wyższym poziomie zaawansownia niezbędne jest kupienie specjalnego boiska przenośnego ze stojakami, na których rozwiesza się siatkę oraz linii wytyczających wielkość boiska. Przy ich braku można skorzystać z boiska do siatkówki, których sporo jest przy szkołach. W porównaniu do innych dyscyplin - ringo można nazwać dyscypliną bezinwestycyjną. Należy do nielicznych, w której zajęcia i zawody prowadzi się przeważnie na świeżym powietrzu. Posiada to dodatkowy walor higieniczno-zdrowotny.

Piśmiennictwo

1. Anioł-Strzyżewska, K. [2010]: Ringo – jeszcze jedna pasja sportowo-organizacyjna prof. W. Starosty. [W:] Kariera naukowa czy pasja życia? W. Starosta., Międzynarodowe Stowarzyszenie Motoryki Sportowej. Instytut Sportu w Warszawie. Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego i Turystyki w Białymstoku. Warszawa, 1-418.
2. Skład, A., Sobota, M. [1973]: Uwagi metodyczne na temat gry w ringo. Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna, 3: 21-28.
3. Starosta, W. [1975]: Symetria i asymetria ruchu w sporcie. Wyd. Sport i Turystyka, Warszawa.
4. Starosta, W. [1990]: Symetria i asymetria ruchów w sporcie. Instytut Sportu, Poradnik dla trenera, z.15. Warszawa, 1-320.
5. Starosta, W. [1995]: Model wszechstronnej edukacji motorycznej polskiego dziecka w rodzinie (Model of comprehensive motor education of a Polish child In family). Międzynarodowe Stowarzyszenie Motoryki Sportowej. International Association of Sport Kinetics, Warszawa – Warsaw, 1-79.
6. Starosta, W. [2003]: Znaczenie, przejawy, struktura i uwarunkowania kinestezji w sporcie i wychowaniu fizycznym [W:] Motoryczne zdolności koordynacyjne (Znaczenie, struktura, uwarunkowania, kształtowanie). Międzynarodowe Stowarzyszenie Motoryki Sportowej. Instytut Sportu w Warszawie. Warszawa, 231-296.
7. Starosta, W. [2008]: Stronne zróżnicowanie techniki ćwiczeń zawodników rozmaitych dyscyplin sportu. Międzynarodowe Stowarzyszenie Motoryki Sportowej. Wyższa Szkoła Wychowania Fizycznego i Turystyki w Białymstoku. Warszawa-Supraśl, 1-239.
8. Starosta, W., Pionk, A. [1998]: Level of selected co-ordination abilities In ringo players. [In:] Movement coordination in team sport games and martial arts (Ed. J. Sadowski, W. Starosta). Academy of Pysical Education in Warsaw – Intitute of Sport and Pysical Education in Biała Podlaska, 224-232.
9. Starosta, W., Pionk, A. [1999]: Poziom wybranych zdolności koordynacyjnych osób uprawiających ringo. Kultura Fizyczna, 9-10: 17-20.
10. Starosta, W., Strzyżewski, W., Skład, A. [1982]: Zdrowotno-wypoczynkowe i usprawniające walory ringo. Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna, 10: 380-382.
11. Starosta, W., Strzyżewski W. [2001]: Ringo polska gra sportowa dla każdego (historia, technika. metodyka, taktyka, wyniki, przepisy). Międzynarodowe Stowarzyszenie Motoryki Sportowej. Warszawa, 1-152.
12. Strzyżewski, W. [1972]: Dlaczego właśnie ringo? Wychowanie Fizyczne i Higiena Szkolna, 1.
13. Strzyżewski, W. [1979]: Ringo – sport dla Ciebie. MAW. Warszawa.
14. Strzyżewski, W. [1990]: Przepisy gry w ringo dla trójek rodzinnych. [W:] Zaproszenie – Komitet organizacyjny I ŚwiatowegoTurnieju Rodzin w Ringo. Wyd. „Michalineum” Warszawa – Struga.
15. Tyc, Z., Rakowski, A. [1996]: Próba charakterystyki gry w ringo. [W:] Społeczno-wychowawcze, biologiczne i kulturowe wartości sportów i form rekreacji fizycznej. Wyd. AWF Warszawa i ZG PTNKF.